Sulejman Veličanstveni je bio jedan od najvećih vladara Otomanskog carstva. U njegovo vreme se turska država prostirala od bečkih zidina na severu do prestonice Jemena na jugu i od Bagdada na istoku do Alžira na zapadu. Bio je i jedan od najduže vladajućih sultana, koji je stupio na presto 30. septembra 1520. i ostao na njemu do svoje smrti 1566. godine.
Za vreme Sulejmana I Otomansko carstvo je dostiglo svoj najveći procvat i brzo je postalo svetska sila. Pored velikih vojnih pohoda, koje je sam vodio, sultan je upamćen i po reformama koje su utrle put usponu države, kao i po ljubavi prema ženi i umetnosti. Nije slučajno što se pored Veličanstvenog naziva i Zakonodavcem.
Sulejman je stupio na tron mlad nakon smrti svog oca Selima I. Tadašnje diplomate u glavnom gradu Turske Istanbulu opisivale su ga kao visokog, žilavog, bledoputog, ali zgodnog. Njegova karakteristična osobina koja je iznenadila sve je njegov izbor da nosi ogromne bele turbane.
Istraživači koji proučavaju njegov život pišu da se kao dete Sulejman divio Aleksandru Velikom, što je predodredilo njegovu sudbinu i brojne pohode koje je vodio u Evropi, Aziji i Africi. Nakon svog stupanja na presto, mladi sultan mora da se obračuna sa nekoliko pobunjenih guvernera provincija. Zatim se usredsredio na svog severnog suseda – tada moćnu Mađarsku.
Posle niza pohoda, čiji je vrhunac bila bitka kod Mohača, u kojoj je poginuo kralj Mađara, zemlja je poražena i pokorena. To je zaprepastilo celu Evropu, koja je odlučila da se ujedini u borbi protiv Sulejmana Veličanstvenog.
Međutim, to ga nije sprečilo i on je započeo rat koji je trajao više od 20 godina sa svojim istočnim susedom Persijom. Pohodi su nastavljeni i u Africi, gde su Sulejmanove trupe osvojile zemlje današnje Libije, Tunisa i Alžira. Turske trupe stižu čak do ostrva Sumatra u Indoneziji.
Pod diktatom vladara izašli su mnogi zakoni koji regulišu život u carstvu. Grade se škole, džamije i bolnice. Umetnost se razvija. Sam Sulejman je uspešan pesnik, koji piše na persijskom i turskom jeziku pod pseudonimom Muhibi. Neke od njegovih pesama postale su turske poslovice.
Za razliku od drugih sultana koji su vladali pre njega, Sulejman Veličanstveni je u svom haremu imao samo četiri žene. Međutim, samo jedna od njih je njegova zvanična supruga - ukrajinska Hurem Sultan, koju je vladar oženio, skandalizujući ceo muslimanski svet u to vreme. Hurem, ili Aleksandra Lisovska, kako je rođena, uhvatili su krimski Tatari i poklonili je sultanu. Međutim, on je, opčinjen njenom lepotom, oslobađa i ženi je. Imaju ukupno 6 dece.
Sulejman Veličanstveni je umro 1566. Nasledio ga je sin Selim II. Ovo je označilo početak dugog propadanja Otomanskog carstva, koje nikada više nije dostiglo svoju moć od vremena Sulejmana Veličanstvenog.
Komentari